RFA phỏng vấn luật sư Nguyễn Văn Đài: Lần phỏng vấn cuối trước khi bị công an bắt

RFA 07.03.07

 

 

Giới Thiệu:

Thưa quý thính giả, luật sư Lê Thị Công Nhân và luật sư Nguyễn Văn Đài đã bị bắt ở Hà Nội với lời cáo buộc "tuyên truyền chống nhà nước XHCNVN". Mời quý thính giả theo dõi cuộc trao đổi của Việt Hùng với luật sư Nguyễn Văn Đài được thực hiện lúc 9 giờ sáng ngày 6/3/2007, tức là khoảng 1 tiếng đồng hồ trước khi luật sư Đài bị bắt.

Trước tiên luật sư Nguyễn Văn Đài cho biết về quyết định của sở kế hoạch đầu tư Hà Nội thu hồi giấy phép kinh doanh của công ty Trách nhiệm Hữu hạn dịch thuật và tư vấn Việt luật do luật sư Đài làm giám đốc:

Ls Nguyễn Văn Đài: Ngày 3/2/2007 cơ quan an ninh điều tra thành phố Hà Nội tiến hành khám văn phòng tôi vì họ nghi ngờ tôi có hành vi tuyên truyền chống nhà nước. Nhưng những tài liệu họ thu giữ ở văn phòng chủ yếu là những tài liệu liên quan đến vấn đề nhân quyền cũng như về dân chủ, không có tài liệu nào chống đối nhà nước cả và tôi cũng không tuyên truyền chống đối nhà nước. Nhưng sau đấy, vào 5/2 thì họ có một báo cáo gởi sang bên sở đầu tư đề nghị yêu cầu sở đầu tư căn cứ vào đó để rút giấy phép hoạt động của văn phòng của tôi. Sau đấy thì sở đầu tư ra một thông báo quyết định vào ngày 28/2 là rút giấy phép hoạt động của công ty dịch thuật và tư vấn Việt Luật. Nhưng căn cứ của họ không chính xác bởi vì tất cả tài liệu đó là của cá nhân tôi chớ không phải là tài liệu của công ty. Nếu như họ căn cứ vào hành vi kinh doanh trái phép thì phải có việc mua bán, trao đổi, thu lợi nhuận và phải có lợi ích từ việc kinh doanh buôn bán đó. Nhưng ở đây hoàn toàn là tài liệu cá nhân và để nhằm mục đích nghiên cứu chứ không phải để tuyên truyền hoặc giới thiệu cho người khác.

Việt Hùng: Nhưng phải chăng theo thông báo của sở kế hoạch đầu tư trong công văn ngày 28/2, chúng tôi xin được trích dẫn: "Công ty trách nhiệm hữu hạn dịch thuật và tư vấn Việt Luật do luật sư làm giám đốc có hành vi tuyên truyền tàn trữ sản phẩm văn hóa phản động chống nhà nước CHXHCNVN", vậy những tài liệu đó là tài liệu gì mà luật sư lại nói rằng đó là tài liệu của riêng luật sư?

Ls Nguyễn Văn Đài: Vâng, cá nhân mỗi công dân Việt Nam có quyền được thông tin và có quyền được nhận tài liệu từ tất cả các nguồn khác nhau. Không có văn bản luật nào cấm công dân Việt Nam sở hữu các tài liệu đó trong mục đích của riêng mình. Chưa có một văn bản nào kết luận rằng tôi có hành vi tuyên truyền chống nhà nước. Như vậy là sở đầu tư đã căn cứ vu vơ để thu giấy phép, như vậy là không chính xác. Đây không phải là hành vi của công ty, đây là việc sở hữu các tài liệu của một cá nhân thôi.

Việt Hùng: Những tài liệu đó luật sư nói là luật sư lấy về từ trên mạng internet, nhưng những tài liệu đó là những tài liệu nhạy cảm đối với nhà nước CHXHCNVN, những vấn đề đó có liên hệ đến công ty do luật sư làm giám đốc hay không?

Ls Nguyễn Văn Đài: Hoàn toàn không liên hệ đến công ty, bởi vì văn phòng của tôi vừa là trụ sở công ty dịch thuật mà chủ yếu là luật, vừa là trụ sở của văn phòng luật sư Thiên Ân, đồng thời cũng là nhà riêng của tôi nữa. Cho nên ngoài giờ hành chính sử dụng làm trụ sở công ty thì sử dụng làm nhà riêng cho nên tôi có quyền để các tài liệu của cá nhân tôi ở đó. Và theo điều 88 của bộ luật hình sự Việt Nam thì chỉ người nào tuyên truyền các tài liệu có nội dung chống nhà nước để nhằm mục đích chống nhà nước thì mới coi là vi phạm luật. Còn nếu như anh sử dụng hay anh sở hữu các tài liệu có nội dung chống nhưng anh không nhằm mục đích chống mà chỉ nhằm mục đích đấu tranh cho tự do dân chủ và nhân quyền thì không vi phạm luật anh ạ.

Việt Hùng: Vẫn căn cứ theo quyết định ngày 28/2 vừa rồi, trong đó có ghi rất rõ ràng là "công ty TNHH dịch thuật và tư vấn Việt Luật đã vi phạm nội dung qui định nêu trong danh mục hàng hóa dịch vụ cấm kinh doanh "các sản phẩm văn hóa phản động" ". Liệu rằng những tài liệu và những sản phẩm mà luật sư để tại công ty như vậy thì có thuộc vào dạng "văn hóa phản động" hay không?

Ls Nguyễn Văn Đài: Cho đến giờ này tôi chưa nhận được một văn của một cơ quan có thẩm quyền nào kết luận rằng tài liệu văn hóa phẩm đó là phản động hay có nội dung chống nhà nước, tôi chưa có nhận được văn bản nào cả.

Việt Hùng: Với cái nhìn của luật sư thì dựa trên căn bản nào mà sở kế hoạch đầu tư thành phố Hà Nội lại ban hành một quyết định như vậy?

Ls Nguyễn Văn Đài: Họ căn cứ vào một công văn của cơ quan an ninh điều tra thành phố Hà Nội T24. Nhưng công văn đó, theo nguyên tắc, trước khi họ gởi tới sở đầu tư thì họ phải gởi cho cá nhân tôi nói rằng anh đã tàng trữ những tài liệu vi phạm pháp luật này và chúng tôi sẽ gởi cho sở đầu tư để rút giấy phép của anh. Nhưng chúng tôi hoàn toàn chưa nhận được một văn bản nào kết luận về vấn đề này. Thứ hai, việc áp dụng luật của phòng đăng ký kinh doanh hoàn toàn sai. Điều luật đó chỉ áp dụng cho một pháp nhân khi họ có hành vi kinh doanh các tài liệu và văn hóa phẩm đó, nhưng đây là tài liệu của cá nhân tôi thì họ không thể áp dụng như vậy được.

Việt Hùng: Như vậy có thể nói là kể từ ngày 28/2 vừa rồi, công ty tư vấn Việt Luật của luật sư là không còn hiệu lực?

Ls Nguyễn Văn Đài: Không, hiện tại thì công việc luật của tôi vẫn  bình thường. Theo quyết định đó thì trong vòng 6 tháng thì chúng tôi phải tiến hành giải thể công ty chớ không phải giải thể ngay. Chúng tôi đã tiến hành việc khiếu nại.

Việt Hùng: Bên cạnh đó thì chúng tôi cũng ghi nhận là đoàn luật sư thành phố Hà Nội có giấy mời luật sư lên làm việc.

Ls Nguyễn Văn Đài: Trong nội bộ đoàn luật sư thì đã có nhiều lần nhiều luật sư khác đã có kiến nghị đoàn luật sư rút thẻ luật sư của tôi. Nhưng thật ra ngoài việc tôi là một thành viên của luật sư đoàn Hà Nội thì tôi còn là thành viên của một số hiệp hội luật sư quốc tế khác như Liên đoàn Luật sư Cơ đốc quốc tế. Như vậy tôi không sử dụng danh nghĩa của đoàn luật sư Hà Nội trong các công việc giao dịch quốc tế, tôi sử dụng danh nghĩa của liên đoàn luật sư quốc tế. Cho nên việc họ nói rằng tôi sử dụng danh nghĩa của đoàn luật sư Hà Nội là không chính xác. Việc đoàn luật sư Hà Nội mời tôi lên làm việc là căn cứ theo yêu cầu của cơ quan an ninh điều tra, họ có căn cứ là vì tôi bị cơ quan an ninh giam giữ vào ngày 3 tháng 2.

Việt Hùng: Nhưng trong những văn thư hay những thư ngõ mà dư luận cả trong và ngoài được biết đến thì luật sư thường ký là "luật sư Nguyễn Văn Đài". Luật sư nói rằng luật sư còn là thành viên của nhiều tổ chức hoạt động bất vụ lợi khác nữa, nhưng luật sư hiện nay đang là thành viên của đoàn luật sư Hà Nội?

Ls Nguyễn Văn Đài: Vâng, danh nghĩa luật sư đấy gắn liền với người luật sư trong suốt cả cuộc đời, kể cả khi họ không còn hành nghề nữa, ví dụ như bác sĩ hay kỹ sư cũng vậy thôi. Khi họ đã có chứng chỉ hành nghề trong tay rồi thì danh nghĩa gắn liền với cả cuộc đời của họ, mặc dù có thể họ không hành nghề. Nên dù tôi ký trên các văn bản là "luật sư Nguyễn Văn Đài" thì nó hoàn toàn không có gì sai bởi vì tôi không nói rõ là "luật sư Nguyễn Văn Đài, thành viên của đoàn luật  sư Hà Nội".

Việt Hùng: Nhưng trong một số văn thư khác thì chúng tôi lại ghi nhận luật sư ký là "Nguyễn Văn Đài, luật sư". Thì "luật sư Nguyễn Văn Đài" và "Nguyễn Văn Đài, luật sư" nó có sự khác biệt nào không?

Ls Nguyễn Văn Đài: Nó có khác biệt một chút, ví dụ như trong một số văn bản thì tôi ký là "luật sư Nguyễn Văn Đài" là anh đang hành nghề với tư cách luật sư. Còn ký "Nguyễn Văn Đài, luật sư" thì hàm ý là đây là ông Nguyễn Văn Đài, ông có nghề nghiệp là luật sư chớ không phải là đang hành nghề luật sư.

Việt Hùng: Như vậy thì phải chăng rằng trong thư mời của đoàn luật sư Hà Nội thì nó có liên hệ đến việc mà chúng tôi nêu ra, tức là "luật sư Nguyễn Văn Đài" hay "Nguyễn Văn Đài, luật sư" hay không?

Ls Nguyễn Văn Đài: Vâng, việc đoàn luật sư Hà Nội mời tôi lên làm việc. Điều thứ nhất là họ nói tôi sử dụng dnah nghĩa luật sư là "luật sư Nguyễn Văn Đài" chớ không phải là "Nguyễn Văn Đài, luật sư".

Việt Hùng: Nhưng hiểu theo luật pháp hiện hành tại Việt Nam, thì nếu như chẽ chữ ra như vậy thì có đúng theo luật pháp hay không?

Ls Nguyễn Văn Đài: Thật ra thì nó là một cách chơi chữ... Theo luật luật sư mới, ngoài 4 chức năng của luật sư là tranh tụng trước tòa, tư vấn pháp lý, dịch vụ pháp lý, đại diện cho thân chủ của mình thì nó có một điều luật liên quan đến chức năng xã hội của luật sư. Trong đấy có nói rằng luật sư, ngoài chức năng hành nghề của mình thì phải có trách nhiệm để đấu tranh xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Nếu diễn giải ra thì luật sư có thể làm rất nhiều công việc khác nhau, không những chỉ ở trong nước mà còn ngoài quốc tế. Đó là trách nhiệm xã hội của người luật sư phải làm. Cho nên tất cả các việc làm của tôi là tôi làm theo chức năng xã hội của người luật sư chớ không phải chức năng hành nghề của người luật sư.

Việt Hùng: Trở lại quyết định thu hồi giấy chứng nhận kinh doanh của công ty TNHH dịch thuật và tư vấn Việt luật do luật sư làm giám đốc, khi sở kế hoạch và đầu tư Hà Nội ban hành quyết định như vậy, đương sự có được thông báo hay được mời lên để trình bày những quan điểm của mình trước khi có quyết định đó hay không ạ?

Ls Nguyễn Văn Đài: Họ không có mời tôi làm việc về vấn đề này, kể cả trong suốt quá trình làm việc với cơ quan an ninh điều tra thì họ chưa bao giờ nói với tôi rằng tài liệu ở trong văn phòng của anh mà chúng tôi đã kết luận rằng có nội dung phản động hay nội dung chống nhà nước. Họ chưa bao giờ có văn bản hay chưa nói miệng với tôi về vấn đề đó. Trước khi họ ra quyết định thì họ hoàn toàn không có mời tôi làm việc. Họ chỉ căn cứ vào nội dung công văn của cơ quan điều tra để họ ra quyết định đó. Việc áp dụng pháp luật của họ là hoàn toàn sai. Đấy là chắc chắn rồi, tôi đã tham khảo ý kiến của các luật sư khác thì họ đều khẳng định rằng việc áp dụng như vậy là hoàn toàn không đúng.

Việt Hùng: Thay mặt quý thính giả của đài, xin cám ơn luật sư Nguyễn Văn Đài từ Hà Nội. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi sự việc để loan tãi đến quý vị thính giả những thông tin khi được cập nhật. Xin cám ơn luật sư Nguyễn Văn Đài.